مقدمه ای بر روانکاری و روانکارها دانش آسان سازی حرکت نسبی سطوح درتماس بایکدیگراست. این علم ب عنوان یکی ازرشته های بسیار مهم در علوم مهندسی شناخته می شود، به طوری که موفقیت بسیاری ازطراح های صنعتی درگروآگاهی ازاین دانش فنی خواهدبود . به طورکلی به لایه های گازی، مایع یاجامد که میان دوسطح قرارمیگرند ویکنواختی حرکت یک سطح بروی دیگری را بهبود میبخشند واز ایجاد آسیب بروی سطوح جلوگیری می کنند روانکارگفته می شود. همین الان می توانید مقاله روانکاری چیست را مطالعه بفرمایید.
روانکاری در صنعت
امروز،صنعت روانکاری تبدیل به یک بخش مهم ازتوسعه صنایع ماشینی وصنایع مربوط به آن شده است. علاوه براین، بامطرح شدن بحث های جدیدی چون بهینه سازی مصرف وحفظ منابع تجدیدناپذیر وهمچنین رعایت الزامات زیست محیطی، مطالعه برروی روانکارهاجایگاه خاصی دربین علوم پیداکرده است. برای جلوگیری از فرسایش واز کارافتادگی زودرس ماشین آلات صنعتی و همچنین دسترسی به بیشترین بازده مکانیکی در حداقل زمان،وجود یک برنامه روانکاری مناسب جز مهم ترین شرایگ مورد نیاز خواهد بود.
درقرن حاضربرنامه روانکاری مناسب، یک برنامه روانکاری پایدار است که شاید کمی باتعاریف روانکاری قدیمی متفاوت باشد. نوع روانکار،مقدار،زمان و مکان مناسب روانکاری، چهارعامل تاثیرگذار در موفقیت یک عمل روانکاری هستند.امروزه،برای انجام یک روانکار موفق علاوه برموارد ذکرشده باید هزینه های نگهداری تعمیرات عملیات (هزینه سوخت،استهلاک و…)ورعایت قوانین و الزامات ریست محیطی رانیز درنظرگرفت. آمار نشان می دهدتنها بایک افزایش ۱تا۲درصدی در هزینه برای انجام یک روانکاری بهتر می توان حدود۱۵%ازهزینه های اضافی یک خودرو راکاهش داد.ضمن این ک استفاده ازیک روانکار مناسب فاصله زمانی تعویض روغن برای بک خودرو را زیاد میکند.
این مسئله به حفظ محیط زیست ودر نهایت به حفظ منابع تجدیدناپذیرنیزکمک می کند. این نمونه خود بیانگر اهمیت دانش فنی روانکارهاست. درست است که درروانکاری علاوه بر کیفیت هزینه های مصرفی را نیز بایددر نظرگرفت،اما شعار شرکت های بزرگ تولید کننده روانکار، انتخاب بهترین به جای ارزان ترین است. در اکثر موارد هزینه ای که باید برای تعمیرات قطعات مستهلک که ناشی ازاستفاده روانکار نامناسب است بپردازیم،بسیار بیشترازهزینه ای هست که میتوانستیم برای یک روتنکار گران تر ولی بهتردرنظربگیریم.علاوه برکنترل وکاهش اصطکاک وسایش بین دوسطحکه جز وظایف اصلی یک روانکار است،یک روان کننده
وظایف روانکاری چیست؟
- جلوگیری ازخوردگی وزنگ زدگی سطح فلزات
- پاک کنندگی سطوح وتعلیق ذراات ناخالص وجلوگیری ازرسوب ان ها برروی قطعه های سیستم
- انتقال قدرت وانرژی هیدرولیکی
- آب بندی سیستم
انواع روانکاری
- هیدروستاتیکی
- الاستو هیدرودینامیکی
- مرزی
- فیلم جامد
روانسازی هیدرودینامیکی
در این حالت از یک لایه ی نسبتا ضخیم روانساز برای جلوگیری از تماس مستقیم فلز با فلز استفاده می شود. فشار فیلم به لایه ی روانساز، توسط خود سطح متحرک که با کشیدن روانکار به ناحیه گوه ای شکل، با سرعت کافی فشار لازم برای جداسازی تمام سطوح در تماس را به وجود می آورد، ایجاد می شود.
روانسازی هیدروستاتیکی
در این حالت روانسازی، احتیاجی به حرکت نسبی دو سطح برای تامین فشار نیست و فشار لازم روانکاری از یک منبع خارجی تامین می شود. استفاده از روانکاری هیدروستاتیکی در طراحی یاتاقانهایی که سرعت کم یا صفر دارند و در جاهایی که مقاومت اصطکاکی باید کمترین مقدار را داشته باشد، اهمیت می یابد.
روانسازی الاستوهیدرودینامیکی
این شرایط روانکاری، هنگامی رخ می دهد که اجسام کاملا همدیگر را نمی پوشانند و در آنها علاوه بر لغزش، پدیده ی غلتش را هم داریم مانند تماس دندانه های چرخدنده های درگیر، یاتاقان های غلتشی و سطوح بادامک و پیرو.
روانسازی مرزی (با لایه روغن نازک)
عواملی نظیر پایین بودن سرعت سطوح متحرک، کافی نبودن مساحت سطح، کاهش مقدار روانکار یاتاقان، افزایش بار یاتاقان و افزایش دمای روانکار که ویسکوزیته را کاهش می دهدممکن است از تشکیل لایه به حد کافی ضخیم برای روانکاری هیدرودینامیکی یا فیلم پر جلوگیری کنند. در این موارد ناهمواری های مرتفع تر ممکن است با فیلمی به ضخامت فقطچندین مولکول (حداقل سه مولکول) از هم جدا شوند. این پدیده، روانکاری مرزی نام دارد.بخصوص در ابتدا و انتهای کار یک ماشین معمولا رخ دادن این حالت اجتناب ناپذیر است.
روانکاری فیلم جامد
در دماهای بالاتر، روانکاری مرزی ضعیف شده و به افزایش زیاد ضریب اصطکاک، سایش و آسیب دیدن سطوح می انجامد. در این موارد استفاده از روانکاری فیلم جامد مانند گرافیت یا دی مولفید مولیبدن ضرورت می یابد. زیرا روغن های معدنی معمولی مطلوب نیستند.